สมบัติที่สำคัญของธาตุ

1.  ธาตุหมู่ 1A  หรือโลหะอัลคาไล (Alkali Metals)          ธาตุหมู่ 1A  หรือโลหะอัลคาไล  ส่วนใหญ่จะมีสีเงิน  (ยกเว้นธาตุซีเซียม (Cs)  ซึ่งมีสีทองเจือปน)  มีลักษณะเป็นโลหะเนื้ออ่าน  มีความหนาแน่นต่ำ  มีความว่องไวต่อการเกิดปฏิกิริยาเคมีสูงมาก  โดยจะเกิดปฏิกิริยาเคมีได้ดีกับธาตุหมู่ 7A  และสามารถเกิดปฏิกิริยารุนแรงกับน้ำไดดี  การเก็บรักษาจึงจะต้องเก็บไว้ในน้ำมัน  ในสภาพธรรมชาติมักจะพบอยู่ในรูปของสารประกอบ  เช่น  โซเดียมคลอไรด์ (NaCl),  ลิเทียมออกไซด์ (Li2O)  โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH)  เป็นต้น  ธาตุหมู่ 1A  จึงมีความเป็นโลหะสูง  ตัวอย่างของธาตุหมู่ 1A  ที่เราควรรู้จักได้แก่ธาตุดังต่อไปนี้
          -  ลิเทียม (Li)  มีสมบัติดูดความร้อนได้ดี  มักใช้ในการถ่ายเทความร้อน  ใช้เป็นขั้วแบตเตอรี่  เนื่องจากมีศักยภาพในการให้อิเล็กตรอนที่ดี
          -  โซเดียม (Na)  เป็นธาตุทำปฏิกิริยาได้ว่องไวมาก  จึงจำเป็นต้องเก็บในน้ำมัน  ในชีวิตประจำวันของเรามีการใช้ประโยชน์จากสารประกอบโซเดียมมากมาย  เช่น  เกลือแกง  หรือโซเดียมคลอไรด์ (NaCl)  ซึ่งใช้ในการประกอบอาหาร,  ผงฟูหรือโซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต (NaHCO3)  ซึ่งใช้ในการทำขนมปังให้ฟู  เป็นต้น

2.  ธาตุหมู่ 2A  หรือโลหะอัลคาไลน์เอิร์ธ  (Alkaline-earth Metals)          ธาตุหมู่ 2A  หรือโลหะอัลคาไลน์เอิร์ธ  มีลักษณะเป็นโลหะเนื้ออ่อน  แต่มีความแข็งและมีความหนาแน่นมากกว่าธาตุหมู่ 1A  ส่วนใหญ่มีสีเงิน  ทำปฏิกิริยาได้ดีกับกับธาตุหมู่ 7A  และน้ำ  แต่ปฏิกิริยามีความรุนแรงน้อยกว่าธาตุหมู่ 1A  ธาตุหมู่ 2A  จะมีเวเลนซ์อิเล็กตรอนอยู่ชั้นนอกสุดเพียง 2 อนุภาค  จึงถูกดึงหรือสูญเสียอิเล็กตรอนไปได้ง่าย  ดังนั้นธาตุหมู่ 2A  จึงมีสมบัติความเป็นโลหะที่ดี  ตัวอย่างของธาตุหมู่
 2A  ที่ควรรู้จัก  ได้แก่
          -  เบริลเลียม (Be)  เป็นโลหะซึ่งมีสีเทาเหมือนเหล็ก  แข็งแรง  น้ำหนักเบา  แต่เปราะ  มักใช้สำหรับเป็นโลหะผสมเพื่อทำให้โลหะแข็งแกร่งขึ้น
          -  แมกนีเซียม (Mg)  เป็นธาตุที่พบได้มากในธรรมชาติ  โดยพบว่าเป็นส่วนประกอบของเปลือกโลกประมาณ 2%  และเป็นธาตุที่ละลายอยู่ในน้ำทะเลมากเป็นอันดับ 3  นิยมใช้วัตถุดิบในการผลิตโลหะผสมอะลูมิเนียม-แมกนีเซียม
          -  แคลเซียม (Ca)  เป็นโลหะสีเทาอ่อน  มักใช้ในการสกัดธาตุยูเรเนียม (U)  เป็นธาตุที่มีความสำคัญต่อสิ่งมีชีวิตอย่างยิ่ง  เนื่องจากเป็นส่วนประกอบที่สำคัญของโครงสร้างร่างกายของสิ่งมีชีวิต  เช่น  กระดูก  และฟัน  เป็นต้น
          -  แบเรียม (Ba)  เป็นธาตุที่มีอยู่น้อยในธรรมชาติ  มีสมบัติคล้ายกับธาตุแคลเซียม  สามารถทำปฏิกิริยากับอากาศได้ดี  ทำให้สามารถพบได้เฉพาะในลักษณะสารประกอบเท่ากัน  มีการนำไปใช้ประโยชน์ในด้านการขุดเจาะน้ำมัน  การทำเหมือนแร่  การถ่ายภาพเอ็กซเรย์ทางการแพทย์  เป็นต้น

          3.  ธาตุหมู่ 7A  หรือธาตุแฮโลเจน (Halogen)          ธาตุหมู่ 7A  หรือธาตุแฮโลเจน  เป็นธาตุที่มีสมบัติเป็นอโลหะ  มีความว่องไวต่อการเกิดปฏิกิริยาเคมีสูง  ในสภาพธรรมชาติเรามักจะพบว่าธาตุกลุ่มนี้ในลักษณะเป็นโมเลกุลคู่ซึ่งประกอบด้วย 2 อะตอม  คุณสมบัติอย่างหนึ่งของธาตุหมู่ 7A  คือ  เมื่อรวมตัวกับไฮโดรเจน (H)  จะมีฤทธิ์เป็นกรดรุนแรง  เช่น  กรดไฮโดรคลอริก (HCl),  กรดไฮโดรฟลูออริก (HF)  เป็นต้น  ธาตุหมู่ 7A  จะมีเวเลนซ์อิเล็กตรอนจากธาตุอื่น ๆ ได้ดี  จึงมีสมบัติความเป็นอโลหะสูง  ตัวอย่างของธาตุหมู่ 7A  ที่ควรรู้จักได้แก่
          -  ฟลูออรีน (F)  มีสถานะเป็นแก๊ส  มีสีเหลืองอ่อนและเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต  โดยฟลูออรีนที่บริสุทธิ์จะมีอันตรายเป็นอย่างมากสามารถทำให้เกิดรอยไหม้บนผิวหนังได้  โดยทั่วไปจะใช้ประโยชน์ในรูปของสารประกอบฟลูออรีน  เช่น  โซเดียมฟลูออไรด์ (NaF)  ซึ่งหากใช้ในปริมาณเล็กน้อยเติมลงในยาสีฟันจะช่วยป้องกันฟันผุได้
          -  คลอรีน (Cl)  มีสถานะเป็นแก๊ส  มีสีเขียมอมเหลือง  มีน้ำหนักมากกว่าอากาศ  มีกลิ่นเหม็นอย่างรุนแรง  และเป็นพิษอย่างร้ายแรง  มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อโรคได้ดี  จึงนิยมใช้เติมลงในน้ำหรือในสระน้ำ  เพื่อทำให้น้ำสะอาด  คลอรีนจะพบได้มากในรูปของเกลือทะเลและสารประกอบอื่น ๆ  เช่น  เกลือแกง (NaCl)  หรือโซเดียมคลอไรด์  เป็นต้น
          -  โบรมีน (Br)  เป็นธาตุเพียงชนิดเดียวในกลุ่มธาตุหมู 7A  ที่มีสถานะเป็นของเหลว  มีสีแดง  สามารถระเหยได้ง่ายที่อุณหภูมิห้อง  เป็นอันตรายต่อเนื้อเยื่อของมนุษย์  เนื่องจากไอระเหยสามารถทำให้เกิดการระคายเคืองต่อตาและผิวหนังที่บอบบางได้
          -  ไอโอดีน (I)  มีสถานะเป็นของแข็ง  ไม่ละลายน้ำ  มีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต  เนื่องจากเป็นธาตุที่เป็นธาตุที่เป็นองค์ประกอบสำคัญในการผลิตฮอร์โมนที่สำคัญบางชนิด  นอกจากนี้ไอโอดีนยังมีประโยชน์ในการผลิตยาฆ่าเชื้อ  และสีย้อมผ้า